Een markt in de stoptrein

In zijn oranje shirt en uitgerust met een microfoon prijst de verkoper zijn boek Alle geheimen van het internet aan. ,,Als je dit koopt, bezorgt het internet je nooit meer hoofdpijn", besluit hij voordat het pad tussen de treinpassagiers oploopt. De boekverkoper is nog niet klaar met zijn reclamepraatje of een verkoper van speelgoed staat naast hem. Klaar om zijn monotone tekst op te dreunen.

Een treinritje met de elektritsjka (stoptrein) verveelt nooit. Het is een grote rijdende markt, waarbij de verkoper graag bij de mensen langskomt. Het begint al meteen als de trein het Oktoberstation in Moskou hortend en stotend verlaat op weg naar Klin, een rit van een uur en drie kwartier. Een verkoopster toont verschillende soorten insectenspray. ,,Ideaal voor de datsja." Een ander verkoopt bellenblazen. Klein 50 roebel (1,27 euro), groot 100 roebel. Of servetten. Of lijm. Of katjes. Of bouwpakketten van militaire vliegtuigen, schepen en vrachtwagens. Met hun weekendtassen vol spullen sloffen ze door naar de volgende wagon.

Als het kan, doen de verkopers voor hoe hun unieke product werkt. Het is alsof ze een foute Amerikaanse commercial op de televisie nabootsen. Zoals bij een keukengereedschap: een spatel, knijptang, mes en lepel ineen. Voor 100 roebel. De verkoper vouwt het apparaat in en uit elkaar. Doet alsof hij ergens in snijdt of roert. Een speelgoedverkoopster, in haar grijze pyjamabroek met 'Fluffy' erop, blaast een ballon op en zet die vast aan een propeller die met een piepend geluid door de wagon vliegt. Een ander verkoopt grijs ducktape en heeft daarmee als test een glas met water afgeplakt. Geen druppel komt erdoorheen.
Ze hebben een groot, potentieel publiek. De reizigers zitten als vee op elkaar gepakt op de lichtblauwe banken. De meeste verkopers hebben een microfoon bij zich. De vraag is alleen of iedereen luistert. Hun klanten lijken deze zaterdagochtend met hun gedachte bij hun datsja. Zo nu en dan koopt er iemand iets. Speelgoed doet het altijd goed.

Maar het hoogtepunt komt als een oudere man de wagon binnenstapt. Zijn grijze haar steekt onder zijn pet vandaan. Voor zich heeft hij een karretje met daarop een luidspreker. Daarop een kistje voor het geld. Een microfoon hangt aan zijn borst. Als hij op zijn gitaar speelt, klinkt zijn warme stem door de wagon. Zijn liedjes brengen moedertje Rusland in de trein, terwijl het groene, glooiende landschap met datsja's voorbijtrekt. Een man sluit zijn ogen. Een ander trommelt met zijn vingers op zijn tas op de maat van de muziek. De zanger haalt het meeste geld op van alle verkopers.