Op de top hangt de geur van sjasjliek

De Olympische skiafdaling levert behoorlijke spierpijn in de bovenbenen op. Maar dat wordt vergeten tijdens dansen met Russen bij de après-ski. Skiën in het hart van de Olympische Spelen van 2014 in het Russische Sotsji voelt als een sprong in het onbekende.

Het prikkelt mijn gedachte alleen nog maar meer om het juist te doen. 'Waarschuwing! De Olympische mannenpiste is een piste met groot risico', staat te lezen in het Engels en Russisch op het hokje bij de eitjeslift. Die zoeft vervolgens omhoog naar de hoogste top van het skigebied Roza Choetor, decor van de Olympische Winterspelen in het Russische Sotsji in 2014.
Op de Kaukasische top ruikt het vanuit het restaurant naar sjasjliek. Bij helder weer zijn de Zwarte Zee en Abchazië te zien. De laatste is het gebied waarover Rusland in 2008 een oorlog uitvocht met Georgië. Via de blauwe Tritonpiste ski ik naar het begin van de Olympische afdaling, die er verlaten bij ligt. De Russen kiezen voor de rode piste Kaskad. Maar skiën op de Olympische afdaling, met een lengte van 3,4 kilometer, doe ik niet elke dag. Het eerste stuk is steil, tussen twee bergwanden in en vol met losse sneeuwblokken. Het maakt goed skiën lastig, maar eenmaal voorbij dit gedeelte ligt de piste er deze ochtend prachtig geprepareerd bij. Breed waaiert ze uit. Met scherpe bochten en sprongen. Voortdurend voel ik de druk op mijn bovenbenen.

Zo eenzaam bovenaan de Olympische mannenafdaling zegt genoeg. De sport staat in Rusland nog in de kinderschoenen. Waar ik in de Alpenlanden elke dag meerdere malen kan genieten van skiërs die wedelend de berg afgaan, zie ik in drie dagen in nog niet eens een handje van deze klasse. Gek is dat niet. Tot voor kort hadden de Russen rond het dorp Krasnaja Poljana, waar een deel van de Olympische Spelen plaatsvindt, slechts één skigebied met enkele pistes, Alpika. Maar sinds Rusland de Olympische Spelen kreeg toegewezen wordt gestaag gewerkt aan nieuwe en uitbreiding van skigebieden. In het seizoen 2010/2011 ging het skigebied Roza Choetor open. Roza Choetor, een van de vier skigebieden rond Krasnaja Poljana, telde vorig jaar 38 kilometer aan pistes. Elk jaar komen er pistes bij. Uiteindelijk moet dat eindigen op tachtig kilometer, maar pas na de Spelen. Ook zal dit skigebied worden verbonden met het oude Alpika, dat een modern stempel krijgt.
Het laatste stuk van mijn Olympische afdaling komt me bekend voor van televisie. Daar beneden komen de tribunes voor de toeschouwers. In gedachten zie ik hen op het laatste stuk voor me met hun koebellen, vlaggen en gejuich. Een paar minuten later ski ik nuchter langs een eetpaviljoen naar een stoeltjeslift die me brengt naar de Olympische vrouwenafdaling van ruim 2,7 kilometer.

Wie anders dan president Vladimir Poetin krijgt Rusland aan het skiën? Houdt de president in Rusland van tennis dan gaat het volk tennissen. Houdt de president van skiën dan vindt dat navolging. Poetin is elke winter te vinden op zijn ski's rond Krasnaja Poljana. Toen Rusland de Spelen mocht organiseren, werd Roza Choetor aangewezen als locatie voor het skiën. De ontwikkeling verliep niet al te denderend. Pas nadat Poetin aan oligarch Vladimir Potanin, rijk geworden in de nikkelindustrie, de opdracht gaf om wat van zijn fortuin in Roza Choetor te steken ging het hard. De Russen moeten skiën in de Kaukasus verkiezen boven de gebieden in het buitenland. Dat levert geld en werk op, is Poetins gedachte.
In Roza Choetor wordt alles aangekocht uit het buitenland. Alles even modern. De Fransen, die leiding geven aan de grote gebieden in hun eigen land, doen dat ook in Roza Choetor. Ik zit in Oostenrijkse liften. De stoeltjesliften kennen verwarming voor bij het zitten. Ik ski langs Italiaanse sneeuwmachines en ik kan ervan uit gaan dat er altijd sneeuw ligt in Roza Choetor. Kunstmeren werden aangelegd waaruit het water uiteindelijk als sneeuw door vierhonderd sneeuwkanonnen op de pistes wordt gebombardeerd. Kostenplaatje: tot vorig seizoen had Potanin 1,1 miljard euro uitgegeven.

Meerdere keren de Olympische afdaling, zowel de mannen als de vrouwen, op een dag skiën, levert behoorlijke spierpijn op in de bovenbenen. Waar Roza Choetor geldt als het skigebied voor de diehards, is skigebied Gazprom, in handen van het gelijknamige staatsgasbedrijf, geschikt voor ontspanning, want de pistes zijn eenvoudiger. Het ligt op vijf minuten rijden met de auto of bus 105 van Roza Choetor. Voordat ik instap in de eitjeslift de Gazpromberg op, gaat eerst mijn rugzak door een scanapparaat en ikzelf door een detectiepoort. De ski's en stokken moet ik apart aan de zijkant zetten. Het blijft de Kaukasus, een altijd onrustig gebied met geweld in de deelrepublieken Tsjetsjenië en Dagestan. Bij de skiliften lachen behulpzame mannen in zwarte kleding. Op hun rug staat 'Bewaking'. Voor aanslagen hoef je niet bang te zijn, zegt de Russische organisatie. Tsjetsjenië en Dagestan liggen te ver weg.
Op de Gazpromberg hangt er meer een gemoedelijke skisfeer dan bij het gloednieuwe, steriele Roza Choetor. Gazprom is ouder en meer geleefder. Al wordt er nog steeds gewerkt aan uitbreiding van het skigebied dat vorig jaar vijftien kilometer aan pistes omvatte. De blauwe pistes liggen direct op me te wachten vanuit de eitjeslift. Maar blauw begint snel te vervelen. Tien minuten later zwier ik afwisselen over rode en zwarte pistes die door elkaar heen zijn gevlochten. Uit de luidsprekers klinkt de waarschuwing dat de liften om 16.30 uur dicht gaan. De pistes worden klaargemaakt voor het avondskiën van 18.00 uur tot 23.00 uur.

Dan is de après-ski al aan de gang. In het houten café Trikoni verzamelen de lokake skihelden. Het ligt in het oude deel van Krasnaja Poljana met uitzicht op typische houten Russische huizen en onverharde wegen. Zwart-wit skifoto's hangen aan de muur net als houten ski's boven de open haard. Het eten is een mix van de Europese, Russische en Kaukasische keuken. Schalen met mosselen uit de Zwarte Zee, de stranden liggen een uur rijden hiervandan, blijken het populairst. Iedereen kent elkaar. De band begint deze avond rustig met Frank Sinatra, maar later gaat het publiek los op klassiekers van de beroemde Russische punkgroep Kino. Niet veel later sta ik met de Dmitri's en Vladimirs van Krasnaja Poljana te dansen en te proosten.
Want de beroemde Kaukasische gastvrijheid is ook hier aanwezig. In een namaakmolen, een van de laatste gebouwen voor Roza Choetor, verhuurt de 65-jarige Jevgeni Serakov skimateriaal. Goedkoper dan bij de skiverhuur onder aan de berg en met een persoonlijke behandeling. In een hoek van zijn winkel laat hij me zijn wodka en zalm proberen. Weigeren heeft geen zin en ze smaken nog goed ook. Jevgeni laat me niet gaan voordat ik een tweede glas wodka achterover heb geslagen.

Natuurlijk, Rusland wint het niet van de Alpenlanden met hun honderden kilometers aan skipistes en makkelijk vanuit Nederland te bereizen. Het is het onbekende dat Krasnaja Poljana te bieden heeft. Met nog een extra troefkaart: heliskiën. Hier geïntroduceerd door een Fransman, omdat Europa te veel regels kent die het heliskiën verbieden. Pak de helikoper en hij zet je af op een willekeurige plek voor een maagdelijke afdaling in het Kaukasische gebergte.