Het leek een goed gesprek te worden, maar al snel sloeg de stemming om. Aan de rand van het Bajkalmeer in het dorpje Listvjanka zaten vijf Russen aan een picknicktafel omoel, familie van de zalm en zwemt alleen in het Bajkalmeer, te eten en wodka te drinken. Een foto vonden ze geen probleem en daarna werd ik aan hun tafel uitgenodigd.
Op het moment dat de man (foto tweede van rechts) met de grootste mond, licht aangeschoten, hoorde dat ik uit Nederland kwam, begon hij direct de grootsheid van Rusland aan te prijzen en de NAVO af te kraken. Hij wilde graag uit mijn mond horen dat Rusland het beste land ter wereld is. Het gezicht van een van de vrouwen betrok en ze zei dat hij moest ophouden. Ze ging boos achterover zitten. Een andere vrouw reageerde ook geïrriteerd. Het leek me toen het beste op te stappen om hun dagje Bajkal niet te verpesten. Ik zei iedereen gedag en vervolgde mijn weg.
Die grootsheid van Rusland valt wel mee in Listvjanka, hét plaatsje aan het Bajkalmeer en met een enorm potentieel voor toerisme. Vier jaar geleden was ik hier ook en er is niks veranderd. Zwerfhonden lopen rond, de prullenbakken zitten vol en op het strand staan smoezelige sjasjliektenten met hun barbecues en plastic stoelen. De houten steigers in het water missen planken. Aan het eind van de weg langs het meer ligt een braakliggend terrein, waar het onkruid vrijuit kan groeien.
Aan een baai voor Listvjanka ligt het haventje Port Bajkal. Schepen bruin van de roest liggen aan de ketting. De haven is een kerkhof van vergane boten. Achter de haven staat een pand met het bord ‘winkel’, maar dakpannen liggen eraf. De groene verf ziet er grauw uit. Dit is de vergane glorie van de Sovjet-Unie. Alleen het treinstation van Port Bajkal ziet eruit als nieuw. Strak in de bruine verf en een groen gazon voor de ramen.
Toerisme rond het Bajkalmeer, het diepste zoetwatermeer ter wereld, moet een uitstekende kans zijn voor de plaatselijke bevolking om geld te verdienen. Want er valt veel moois te zien rond de Parel van Siberië. De bergen aan de andere kant. Rotspartijen, vissersboten, een trein slingert zich onder tunnels langs het meer en nederzettingen met enkele houten huizen, waar de rookpluimen vredig naar de blauwe hemel trekken, liggen wat dieper de heuvels in.
Maar Listvjanka en Port Bajkal tonen aan dat niemand zich bekommert om hun hun lot. Ljoebov beaamt dat het treurig is gesteld met het toerisme rond het Bajkalmeer. Ze heeft in Irkoetsk een eigen toerismebureau en zit in een trein die langs het Bajkalmeer rijdt. ,,Je ziet buiten het centrum van Listvjanka al kleine privéhotels opkomen. Het hangt af van de politici. Ze hebben hier geen interesse in het opzetten van toerisme. Het duurt te lang, voordat ze daar geld aan kunnen verdienen. Met olie en gas gaat dat sneller. Plannen zijn er altijd geweest. Maar het blijft bij woorden. Ook corruptie en bureaucratie zitten de ontwikkeling van toerisme dwars. Er zijn politici die het wel begrepen hebben. Aan de andere kant van het Bajkalmeer ligt de autonome republiek Boerjatie. Daar hebben politici geinvesteerd in toerisme."
Ze heeft haar hoop gevestigd op de nieuwe gouverneur, Sergej Jerosjtsjenko. ,,Hij heeft ervaring in het zakenleven en heeft het beste voor met deze regio, want hij komt hier vandaan."
De stad Irkoetsk, zeventig kilometer ten noorden van Listvjanka, lijkt het beter te begrijpen. Al zijn het kleine stipjes van president Poetins gewilde modernisering van
Siberië. In vergelijking met vier jaar geleden is de boulevard langs de Angara vernieuwd. Een nieuwe sporthal prijkt aan de rand van de stad. Moderne winkelcentra verschijnen en de stad bouwt een serie houten Siberische huizen als attracties, zodat bezoekers kunnen zien waarin de Russen in de negentiende eeuw leefden. Het voelt kunstmatig aan en heeft met de muziek uit de luidsprekers wat weg van Disneyland. Het is nog niet af, maar in de huizen hebben zich al een boekenwinkel, restaurant en donutzaak gevestigd.
Wellicht begint de opmars der modernisering vanuit Irkoetsk en gaat het stap voor stap naar het Bajkalmeer. Dan worden Listvjanka en Port Bajkal misschien ooit aantrekkelijke charmante plaatsen. Voor Russen, Chinezen, Amerikanen en Europese toeristen. ,,Ik hoop het”, zegt Ljoebov met lichte aarzeling in haar stem.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten