'Zo gaat dat met journalisten in Rusland'

Wat de positie van journalisten in Rusland is, maakte een agent in Beslan mij vorig jaar duidelijk. Nadat de politieman ervan op de hoogte was dat hij een journalist tegenover zich had staan, maakte hij met zijn duim en wijsvinger een pistool en zette dat tegen zijn hoofd. Hij haalde de trekker over en zei: ,,Zo gaat dat met journalisten in Rusland."

Na de aanslag op Kasjin is de woede over de omgang van journalisten niet weggeëbd. Afgelopen donderdag en zondag waren in het centrum van Moskou demonstraties voor een betere bescherming van journalisten. Dit keer is Kasjin het middelpunt, maar er zijn tal van onbekende journalisten in Rusland die dagelijks niet normaal hun werk kunnen uitvoeren.
Vorig jaar bezocht ik de redactie van een lokale krant van een industriestadje. Het was een warm ontvangst. Met thee, koekjes en een lunch. In het stadje was de economische crisis volop zichtbaar. Fabrieken waren gesloten. Bij de sociale dienst stonden lange rijen werklozen te wachten om zich in te schrijven voor een uitkering. Maar de journalisten van de krant konden deze realiteit niet opschrijven. Die moesten ze verbloemen. Anders konden ze hun baan wel vergeten.
In Dagestan sprak ik een journalist die was vertrokken bij een krant. Hij schreef kritische artikelen over de politieke leiders van zijn deelrepubliek. Zijn hoofdredacteur verwijderde de kritische passages uit de stukken. Hij was bevriend met de hoogste baas van Dagestan. De journalist, hij had al meerdere bedreigingen ontvangen (niet van de hoofdredacteur), was het daar niet mee eens en stapte op.
Twee vrienden van hem, ook journalisten, hebben hun eigen maatregelen genomen. Ze passen zelfcensuur toe. Ze weten dat als ze in Dagestan de waarheid opschrijven, hun leven in gevaar is.