Een belangrijke gebeurtenis

Mijn wijkkrant Chorosjovska (van de gelijknamige wijk) had het groot op de voorpagina staan en daarna volgden nog eens vijf pagina's. Ze gingen over 'de belangrijke gebeurtenis van oktober': de volkstelling van 14 tot en met 25 oktober. Aan het woord kwamen onder meer de baas van mijn wijk, die het belang van de volkstelling benadrukte, een volkstelster over de laatste keer in 2002 en praktische informatie: hoe ziet een telster/teller eruit, tussen welke tijden komen ze langs bij de mensen (09.00-21.00) en waar je terecht kunt, mocht je hen mislopen.
Geheel in spanning wachtte ik thuis op het moment dat op de deur zou worden geklopt (de bel is kapot) en ik deel zou gaan uitmaken van deze belangrijke gebeurtenis. Ik zou de teller met open armen ontvangen en volledig meewerken. Dat liep dus verkeerd. Aan de deuren een verdieping onder mij hingen woensdag witte briefjes met de mededeling dat de tellers langs waren geweest, maar niemand thuis hadden aangetroffen. Op het briefje stond een telefoonnummer voor het maken van een afspraak. Ik had zo'n briefje niet aan mijn deur hangen, maar de conclusie was snel getrokken. Ik was de tellers misgelopen.

Toen gebeld naar het telbureau. De mevrouw aan de andere kant van de lijn begon vrijwel meteen met het stellen van vragen. De volkstelling bleek ook telefonisch te kunnen, maar dan was de glans van deze belangrijke gebeurtenis er meteen voor mij af. Daarom naar de Raad van Veteranen, waar het telbureau zit, gelopen en daar zat de allervriendelijkste en praartgrage ('ik kan je alles over Rusland vertellen') 75-jarige Adelaida Anisimova in haar paars-zwarte vest en trui met dezelfde kleuren en drie ondertanden me op te wachten met haar vragenlijst. Ze herkende me direct van ons telefoongesprek.
In haar kantoor deed alles denken aan vroegere tijden. Op de gang hingen foto's van oorlogsveteranen en van verschillende veldslagen uit de Tweede Wereldoorlog. De muren waren behangen met een bruine kleur. Achter Anisimova hingen smoezelige gele gordijnen. Voor de ramen hingen planten en in vensterbank stond een logge tikmachine. Boven Anisimova hing een portret van president Medvedev en achter mij keek premier Poetin toe.
In gezelschap van deze heren vulde Anisimova voor mij het formulier in. De vragen stelden niet veel voor. Natuurlijk de naam, leeftijd, adres en afkomst. Maar ook of ik internet heb, welke talen ik spreek en wat voor een opleiding ik heb gevolgd. Dat was het en binnen een minuut was ik klaar. Ik hoor erbij.
Omdat ik de tellers thuis niet was tegengekomen, wilde ik toch het een en ander weten. Volgens mijn wijkkrant zijn ze te herkennen aan een sjaal, een legitimatiebewijs, een tas, een fluitje en een lampje voor op hun hoofd. Vooral over die laatste twee wilde ik meer weten. Anisimova legde alles keurig uit. Het fluitje is voor gevallen van nood. Daar kan de teller opblazen en dan is het de bedoeling dat de politie eraan komt. Het lampje is voor buiten in het donker of als in de trappenhuizen geen licht brandt. De tellers, ging Anisimova automatisch door, zijn studenten van de Financiële Universiteit, ze lopen altijd met zijn vieren en om het half uur moeten ze bellen naar het telbureau om door te geven waar ze uithangen.
Vrijblijvend is de volkstelling wel. Als je er geen zin in hebt, doe je niet mee en dan is er niemand die daar wakker van ligt. Anisimova schat dat zo'n twee à drie procent van de wijk niet meedoet en dat verschil is te verwaarlozen. Bewust verkeerde informatie doorgeven gebeurt niet, zegt ze stellig: ,,Zo zijn Russen niet."