Medvedev vs. Poetin, deel 2

Het was vandaag de beurt aan president Dmitri Medvedev. Hij gaf een live-interview aan de drie bazen van de televisiekanalen. Het was een terugblik op het afgelopen jaar. Waar hij het over had? Zie hier (Russisch/Engels).
De uitzending duurde ongeveer vijf kwartier en was de negende dit jaar. Eerder deze maand was premier Vladimir Poetin vier uur op televisie om publieksvragen te beantwoorden. Hierin weet Poetin zichzelf neer te zetten als de man die op alle problemen een antwoord heeft en voor iedereen klaarstaat. Medvedev lijkt dat gevoel minder over te kunnen brengen. Zijn antwoorden zijn minder vastberaden dan die van Poetin. Zijn gezichtsuitdrukking straalt minder kracht uit. Zie hier een video van het optreden van Poetin en hier voor dat van Medvedvev.
Toch zet de over het algemeen volgzame president zich vaker af tegen zijn baas. Hij bekritiseerde eind november de manipulatie van Poetins partij Verenigd Rusland bij lokale verkiezingen eerder die maand. Hij vindt dat de Russische economie sinds de val van de Sovjet-Unie nog steeds te veel leunt op oude industrie en de olie- en gasprijs. Daar is niks aan gedaan, ook niet onder Poetin als president. Een andere tegenstelling is over Stalin. De huidige premier betreurt de miljoenen slachtoffers van Stalins repressie, maar de Sovjet-leider heeft wel de industrialisatie en de overwinning op nazi-Duitsland tot stand gebracht. Dat daarbij miljoenen doden zijn gevallen lijkt Poetin minder erg te vinden. Medvedev daarentegen veroordeelt Stalins misdaden. Hiervoor kan geen rechtvaardiging bestaan, zei hij eind oktober.
Een echte splitsing tussen de twee is nog ondenkbaar. Daarvoor is Medvedevs machtsbasis te smal en hij weet aan wie hij zijn politieke carrière te danken heeft.

Op één staat in 2009...

Google mag dan wel niet de grootste zoekmachine zijn van Rusland, die eer is weggelegd voor het Russische Yandeks, toch maken de Russen er regelmatig gebruik van. In ieder geval genoeg om te kijken wat de snelst stijgende zoektermen waren in het afgelopen jaar en dat levert de volgende zogeheten Google Zeitgeist op.
1. Windows 7
2. Odnoklassniki
3. Michael
4. Vkontakte.ru
5. Films online
6. Torrent
7. Vertaling online
8. Werk in Rusland
9. Eurovisiesongfestival 2009
10. Opera 10

Wat is wat?
Windows 7 behoeft geen nadere uitleg. De Russen storten zich er massaal op. In het drie verdiepingen tellende winkelcentrum Metropolis stonden Windows-teams klaar om tekst en uitleg te geven.
Odnoklassniki is een van de meest populaire sociale netwerksite van Rusland. In maart 2006 gelanceerd en twee jaar later had het 25 miljoen profielen van geregistreerde gebruikers en per dag meer dan 6 miljoen bezoekers. Groot verschil met andere sociale netwerksites is dat je voor Odnoklassniki moet betalen.
De Russen houden van Michael Jackson. Sinds zijn dood zijn de videoclips van de King of Pop niet weg te slaan, zijn muziek knalt uit de auto's en in november was er nog een herdenkingsconcert.
Vkontakte is een andere sociale netwerksite. Wel gratis.
Films Online en Torrent dan. Russen zijn gek op films en downloaden.
Vertalingen online, heeft misschien te maken met het beroerde Engels van de Russen.
Werk in Rusland, 2009 staat in het teken van de economische crisis. De Russen zijn naarstig op zoek naar een baan.
Over het Eurovisiesongfestival hoef je de Russen niks uit te leggen. Ze zijn er gek op. Na de overwinning vorig jaar van Dima Bilan mochten ze het liedjesfestijn zelf organiseren. Het zette Rusland weer eens op de kaart. Premier Vladimir Poetin is er groot fan van en opperde zelfs voor een Russisch-Aziatische variant.
Opera 10 is een internetwebbrowser.

Tot de meest belangrijke gebeurtenissen van het jaar worden gezien: het Eurovisiesongfestival, aardbeving in Italië (in L'Aquila), botsing van twee satellieten (tussen een Russische en een Amerikaanse), varkensgriep, overheidsexamens, financiële crisis, wereldkampioenschappen ijshockey (Rusland veroverde de titel), museumnacht 2009, gasexplosie (in mei in Moskou) en de verkiezingen van een nieuwe patriarch (Kirill is de naam).

Andere opvallende punten uit de Google Zeitgeist 2009. De nieuwsmaker van het jaar is Joeri Loezjkov (foto), de burgemeester van Moskou. Nummer twee is Poetin. Nummer vijf is de gevangen oligarch Michail Chodorkovski en nummer tien Arsenalvoetbalcoach Arsene Wenger (heeft misschien te maken met de aankoop van de Russische vedette Andrej Arsjavin). De arme president Dmitri Medvedev komt helemaal niet in dit rijtje voor.

Wat wel en niet te zien is in Sterrenstad

Altijd al een keer naar Sterrenstad gewild. Een stad met zo’n naam dat moet toch wel iets bijzonders zijn.
Sterrenstad was tijdens de Sovjet-Unie het kloppende hart van de eigen ruimtevaart. Hier werden de kosmonauten getraind. Om het leven voor hen wat gemakkelijker te maken werd rond het trainingscentrum een hele stad gebouwd, zodat de families hier konden wonen. Tijdens de Sovjettijd was deze plek geheim en op geen enkele kaart te vinden. Nog altijd is Rusland trots op zijn ruimtevaart die de Amerikanen een paar keer een tik op de neus heeft gegeven. Hoogtepunt was in 1961 toen Joeri Gagarin (video) als eerste mens een ruimtereis maakte.
Sterrenstad is vanuit Moskou te bereiken met de elektritsjka, een stoptrein die er ruim een uur over doet. Het bijbehorende station draagt niet de naam Sterrenstad en verschilt niets van andere stations onderweg. Niets elektronisch of een verwijzing naar de ruimtevaart, die de reiziger het idee moet geven dat dit Sterrenstad is.
De bezoeker is niet direct in Sterrenstad. Eerst drie minuten lopen door een stukje bos. Dan kom je bij de ingang van de stad: een wachthokje met een soldaat en een slagboom. Veel functie hebben ze niet. Niets of niemand wordt gecontroleerd en de slagboom gaat voor elke auto of vrachtwagen open. Wandelaars lopen rustig langs de slagboom. Vervolgens weer vijf minuten lopen met aan beide kanten alleen maar bomen en dan ben je in de stad. Hier de bekende rijen sovjetflats. Van ongeveer vijf verdiepingen. Er is geen stoep, maar je moet lopen langs de modderige rand van de weg met stinkende auto’s die je inhalen.
Nergens maanwagentjes of mannen in ruimtevaartkleren op weg naar hun werk. Of billboards met welkom in Sterrenstad, gebruikte spaceshuttles langs de weg of futuristische ruimtevaartschepen. Het is allemaal waar je aan denkt als je zo’n stad bezoekt. Zeker bij de ingang van zo'n stad. Is dit dan het centrum van de Russische ruimtevaart die het moderne Rusland moet gaan vormgeven? Althans die droom sprak vorige maand President Dmitri Medvedev uit in zijn jaarlijkse toespraak in het Kremlin.
Laatste hoop is het Kosmonautentrainingscentrum Joeri Gagarin. Hier geeft de Belgische ruimtevaarder Frank De Winne (foto derde van rechts) een persconferentie. De Winne was twee dagen eerder in Kazachstan geland, nadat hij zes maanden op het ruimtevaartstation ISS had verbleven. Ik word opgewacht door een mannetje gewoon in burgerkleren. Zonder controle leidt hij mij naar de persruimte in een gebouw waar ook een school had kunnen zitten.
Die ruimte is zo groot als een gymzaal. En er is in de afgelopen dertig jaar niets veranderd. Een visgratenvloer die overal in Sovjetappartementen en gebouwen ligt en verder vooral veel bruin. Geen nostalgische foto’s, uitingen van toekomstdromen of bijvoorbeeld een snelle presentatie van de missie als visitekaartje van de Russische ruimtevaart. Het enige wat op deze plek doet denken aan ruimtevaart is De Winne en zijn twee andere teruggekeerde collega’s in hun ruimtevaartkleren met achter hen aan de muur het logo van het opleidingscentrum Joeri Gagarin. Voor de hoofdingang en in de entree van het gebouw is er nog wel iets te zien van ruimtevaart. Wat kunst en in de hal foto’s van Gagarin en andere kosmonauten. Maar er is ook een winkeltje, waar je van alles kunt kopen behalve ruimtevaartsouvenirs. Dat zaakje zit in een ander gebouw, vijftig meter verderop.
Misschien is Sterrenstad wel zo bijzonder, omdat het juist niet bijzonder is.